...Монгол улсын хувьд 1912 онд Коростовецтой(тухайн үеийн Монгол дахь Оросын төлөөлөгч)  байгуулсанд хэлэлцээрээ яавч зөвшөөрч чадахгүй байлаа. Монголчуудын ихэнх нь энэ талаархи хэлэлцээ эхлэх үед "автономи" гэдэг үгийн үнэн утгыг ойлгоогүй байв. Түүнээс гадна Гадаад Монголыг ганцааранг нь ялгаад, Өвөр Монгол, Баргыг өөртөө засах ёсонд хамааруулахгүй байгааг үнэхээр ойлгох ч үгүй, сэтгэл зүрхээрээ зөвшөөрөх ч үгүй байсан юм. Тэд түүхийн нугачаан дунд олдож буй энэ болоцоог чамлаж байв. Дэлхий ертөнцийн хүчний тэнцвэрийн бодит байдлыг гүйцэд ойлгох ч үгүй, ойлгохыг ч хүсэхгүй, гагцхүү шударга ёсыш нэхэж байлаа. Гэвч эцсийн бүлэгт бодит байдалд зохицхоос өөр аргагүй гэдгийг ухаарч байсан авч энэ нь хамгийн арын эгнээнд байв. Өөрөөр хэлбэл зөвхөн хамгийн сүүлчийн мөчид л ухрах, ухрах хүртлээ ясаа цайтал үзэх хүсэлтэй байваа....

Баабар - Монголчууд Нүүдэл суудал 2р дэвтэр 14р бүлэг